برساخت اجتماعی خشکسالی در میان کشاورزان (مورد مطالعه: بخش مرکزی و غربی استان اصفهان)

Authors

  • صادق صالحی دانشیار، گروه جامعه شناسی، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه مازندران، مازندران، ایران.
  • محمدجواد زاهدی استاد، گروه جامعه شناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.
  • محمدسعید ذکایی استاد، گروه مطالعات فرهنگی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران.
Abstract:

پژوهش حاضر به تحلیل جامعه‌شناختی پدیده خشکسالی از منظر کشاورزان استان اصفهان بر اساس رویکردی تفسیری - برساختی پرداخته است. روش پژوهش از نوع کیفی است. داده‌ها از طریق انجام مصاحبه‌های عمیق نیمه‌ساخت‌یافته جمع‌آوری شد. حجم نمونه 35 نفر از کشاورزان بخش مرکزی و غربی استان اصفهان بود که بر مبنای نمونه‌گیری هدفمند از نوع حداکثرِ تنوع انتخاب شدند. مبنای اتمام مصاحبه‌ها اشباع نظری بوده است. برای تحلیل داده‌های حاصل از مصاحبه‌ها، از روش نظریه زمینه‌ای استفاده شد. نتایج پژوهش حاکی از آن بود که خشکسالی از دیدگاه کشاورزان یک پدیده چند لایه‌ای است که دارای عللی چندگانه است. به طور کلی، کشاورزان 4 عامل اصلی را به عنوان علل پدیده خشکسالی بیان نموده‌اند: «حکمرانی ناکارآمد آب»، «کشاورزی خودمدار»، «تغییرات اقلیمی»، «علل تقدیرگرایانه». این عوامل در تعامل با یکدیگر، پدیده خشکسالی را شکل می‌دهند. یافته‌های پژوهش حاضر می‌تواند در زمینه سیاست‌گذاری‌های مرتبط با کشاورزی و توسعه حکمرانی خوب در این زمینه مؤثر باشد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

نظام معنایی پدیدۀ خشکسالی در میان کشاورزان استان اصفهان

این مقاله با هدف واکاوی نظام معنایی جامعۀ کشاورزی از پدیدۀ خشکسالی، می‌کوشد تا نشان دهد کشاورزان، این پدیده و پیامدهای مربوط به آن را چگونه درک، تفسیر و ارزیابی می‌کنند، چه دلایلی برای بروز این پدیده در ذهن دارند و بر اساس این دلایل و تفاسیر چگونه به آن واکنش نشان داده‌اند. روش مطالعه کیفی از نوع نظریۀ بنیادی است. پس از کشف مفاهیم اولیه و مقولات عمده، در مرحله کدگذاری محوری فرایند اتصال مقوله­ه...

full text

تبیین نقش کانال‌های ارتباطی بر آمادگی کشاورزان در برابر خشکسالی؛ مورد مطالعه بخش مرکزی شهرستان مرودشت

پژوهش حاضر با هدف تبیین نقش کانال‌های ارتباطی بر نیت آمادگی کشاورزان در برابر خشکسالی با استفاده از نظریه رفتار برنامه‏ریزی انجام شد. ابزار مطالعه، پرسشنامه‏ای محقق-ساخت بود که روایی آن  توسط جمعی از متخصصان موضوعی و پایایی آن به وسیله انجام مطالعه‏ای پیشآهنگ و محاسبه ضریب آلفای کرونباخ مورد تأیید قرار گرفت. جامعه آماری این تحقیق شامل کلیه کشاورزان بخش مرکزی شهرستان مرودشت می‏باشد (8602 =N) که ...

full text

زنان و برساخت اجتماعی تعهد زناشویی؛ مورد مطالعه: شهر اصفهان

مقاله حاضر بر آن است تا با نگاهی برساخت‌گرایانه، تعهد زناشویی را از منظر زنان درک کرده و براساس تفسیر آنان، تصویری جامع از علل و عواملی که موجب ایجاد و تغییر تعهد در روابط زوجین می‌شود، ارائه دهد. در این تحقیق با اتخاذ رویکرد تفسیرگرایانه و با روش نظریه مبنایی به برساخته شدن تعهد زناشویی پرداخته شده است. نمونه تحقیق 38 نفر از زنانی هستند که تجربه تأهل را داشته و به روش نمونه‌گیری هدفمند و نظری ...

full text

بررسی روش های مقابله با خشکسالی در بین کشاورزان: مورد مطالعه شهرستان شیروان استان خراسان شمالی

کشور ایران در منطقه خشک دنیا واقع شده است. معمولاً بخش کشاورزی بیشترین تأثیر را از خشکسالی می پذیرد. کشاورزان از راهکارهای مختلفی برای مقابله با پدیده خشکسالی استفاده می نمایند. پژوهش حاضر با هدف شناسایی این راهکارها و ارتباط آن با ویژگی های فردی، اجتماعی و اقتصادی کشاورزان انجام پذیرفت. جمعیت مورد مطالعه شامل کشاورزان شهرستان شیروان در استان خراسان شمالی بودند که به روش تحقیق پیمایشی تعداد 350 ...

full text

شناسایی راهکارهای سازگاری کشاورزان کوچک‌مقیاس در مقابله با خشکسالی در استان آذربایجان غربی

در مناطق خشک و نیمه‌خشک همچون ایران، خشکسالی خطرناک‌ترین سازة اقلیمی به شمار می‌آید. در نواحی روستایی از آنجا که معیشت بیشتر مردم کشاورزی و نهادة اصلی در فعالیت‌های کشاورزی نیز آب است، خشکسالی تأثیراتی دوچندان دارد؛ این پدیده به نابودی اقتصاد روستایی، مهاجرت‌های روستاییان و درنهایت تخریب کیفیت زندگی روستایی منجر می‌شود. هدف کلی این پژوهش، شناسایی راهکارهای سازگاری کشاورزان کوچک‌مقیاس در م...

full text

بکارگیری راهبردهای مدیریت آب توسط کشاورزان کوچک ‌مقیاس در شرایط خشکسالی در استان اصفهان

خشکسالی از نظر گستره و حجم خسارات اقتصادی که بر جای می‌گذارد، جزء پرمخاطره‌ترین بلایای طبیعی محسوب می‌شود که خسارات جبران ناپذیری را بر بخش کشاورزی و منابع آب کشور وارد می‌سازد. این تحقیق، با هدف بررسی راهکارهای مدیریت آب توسط کشاورزان کوچک مقیاس در شرایط خشکسالی در استان اصفهان انجام شده است. از نظر ماهیت از نوع پژوهش‌های کمی، ازنظر میزان کنترل متغیرها از نوع غیرآزمایشی و ازنظر هدف از نوع تحقی...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 10  issue 1

pages  114- 129

publication date 2019-05-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023